История школы

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Конкурсная работа "Страничка истории моей школы"
 

Исследовательская работа «И дольше века длится день…»

развернуть

История школы

развернуть

Пасля паўстання Каліноўскага Куранеччына перажывала сумныя часы. Па ўсяму Вілейскаму павету яшчэ доўга дзейнічала ваенна-судовая палітычная камісія, арышты не спыняліся. Войскі яшчэ гусцей раскватараваліся па павету. Ім было загадана кантраляваць усе вёскі, мястэчкі, заглядваць у хаты. На Куранеччыне вызначаліся падбухторшчыкі новых выступленняў, калі гэта ўжо не мела ніякага сэнсу і магло прынесці толькі шкоду. Пачаліся загадкавыя падпалы. Відаць гэта быў пратэст супраць крывавай расправы над кіраўнікамі паўстання. Пажары ўзнікалі і ў самім Куранцы і ўсяго ваколіцах: Слабадзе, Малмыгах, Лебедзеве, Гарадку каля Вілейкі.Жандармы прымалі самыя жорсткія меры, каб падавіць народны пратэст. У адной упражцы з жандармамі выступала і праваслаўнае духавенства. Яно вяло барацьбу за душы людскія. Народ жа беларускі праяўляў вялікую верацярпімасць. Яму было ўсё роўна, што католік, што праваслаўны. Рэлігійныя ўплывы даходзілі да таго, што ў адной сям'і старэйшы сын быў уніят, другі - католік, трэці - праваслаўны.Праваслаўныя свяшчэннікі заклікалі куранчан пераходзіць у праваслаўе. Не ўсе местачкоўцы на гэта пагаджаліся. I нарэшце прыйшоў загад: каталіцкі храм, пабудаваны ў 1810 годзе на месцы згарэўшага, ператварыць у праваслаўную царкву. У 1866 годзе той загад быў выкананы. Многа садзейнічаў пераводу ўніятаў у праваслаўе мітрапаліт Сямашка. Генерал-губернатар Віленскага краю М. М. Мураўёў добра разумеў, што трэба змагацца за розумы мясцовага насельніцтва. А ўжо тут немалую ролю магла адыграць школа з рускімі настаўнікамі і рускай мовай навучання. Мураўёў зазначаў, што адна руская школа можа прынесці царызму больш карысці, чым полк салдат. Пагэтаму з 1864 года ў Вілейскім павеце пачала ажыццяўляцца школьная рэформа. Паўсюдна пачалі адкрывацца школкі і вучылішчы: у тым ліку ў самой Вілейцы адкрылася ў 1865 годзе двухкласнае павятовае вучылішча. У Куранцы народнае вучылішча існавала з 1862 года, у ім выкладалі польскія настаўнікі. 3 1864 года ўсё памянялася: закон божы стаў выкладаць прыходскі свяшчэннік, а чытанне, пісьмо, арыфметыку - рускія настаўнікі.Дарэчы, рускіх настаўнікаў па першым часе не хапала, дык генерал- губернатар Мураўёў распарадзіўся амаль удвая павялічыць настаўніцкія аклады, пад'ёмныя, прагоны і іншыя ільготы для выкладчыкаў школ на Беларусі. Пасля гэтага кадравая праблема з настаўнікамі ў хуткім часе была вырашана.

У 1897 годзе у Куранцы была адкрыта яшчэ адна школа - царкоўна- прыходская. Па наваколлі Куранеччыны сталі працаваць школы граматы з адным годам навучання, у якіх дарэчы, працавалі і выпускнікі Куранецкага народнага вучылішча.Так, напрыклад, у в. Касута (у 1878 годзе) навучаў дзяцей мясцовы бацюшка, у в. Чыжэвічы (у 1881 годзе) - Сямён Фаміч Шарафановіч (Куранецкае народнае вучылішча), у в. Кузьмічы (у 1884 годзе) - Ілля Васільевіч Бутар (Куранецкае народнае вучылішча).

Захаваліся звесткі аб тым, што ў Куранецкім народным вучылішчы ў 1890 годзе навучаліся 64 хлопчыкі і 14 дзяўчынак, ў 1896 годзе - 64 хлопчыкі і 16 дзяўчынак, у 1905 годзе -113 хлопчыкаў і 5 дзяўчынак.

Доўгі час народнае вучылішча ў Куранцы размяшчалася ў наёмным доме. Плата за наём памяшкання складала 30 рублёў у год. На ўтрыманне вучылішча штогод выдзялялася 200 рублёў з дзяржаўнага фонду і 30 рублёў з фонду павета.

У канцы XIX - пачатку XX стогоддзя быў пабудаваны будынак школы пры валасным упраўленні. Школа размяшчалася ў паўночна-заходняй частцы будынка. Там быў адзін класны пакой, кватэра для настаўніка і пакой для пражывання вучняў з аддалёных вёсак. У пакоі для вучняў былі вялікія нары. Кожны вучань прывозіў свае пасцельныя рэчы і чыгунок для прыгатавання ежы. Ежу гатавалі самі у вялікай рускай печы.

У класным пакоі вучыліся ўсе чатыры класы адначасова. Сядзела ў пакоі чалавек 150. Парт не было, а былі доўгія лавы. Для таго, каб вучню прайсці да дошкі, патрэбна было пралезці пад усімі лавамі на каленках.

Як ужо гаварылася раней, вучні вывучалі рускую, царкоўна- славянскую мову, арыфметыку і закон божы.

У сувязі з тым, што адзін настаўнік не мог справіцца з усімі вучнямі, старэйшыя вучні прымацоўваліся да малодшых. Урок звычайна цягнуўся гадзіну, а то і болей.

3 1902 года па 1914 год да будынка школы зроблена прыбудова (у будынку фізкультурнай залы і сцэна). Цяпер у школе працавалі два настаўнікі. Пашыраўся праграмны матэрыял. Па арыфметыцы вывучаліся простыя і дзесятковыя дробы, працэнты. Уводзілася вывучэнне гісторыі (праўленне цароў), геаграфіі і геаметрыі.

Двухкласснае вучылішча існавала аж да 1917 года. У 1921 годзе Заходняя Беларусь па Рыжскаму мірнаму дагавору адышла да Польшчы. У Куранцы была адкрыта польская шасцігадовая, а затым сямігадовая школа. Да будынка школы была зроблена яшчэ адна прыбудова і аддадзены пад школьныя памяшканні былы будынак валаснога упраўлення.

Пасля ўз'яднання Заходняй Беларусі з БССР у 1939 г. была адкрыта беларуская сямігадовая школа, якая праіснавала да 1941 года.

Пры нямецка-фашысцкай акупацыі ў Куранцы працавала польская школа, у якой працавалі польскія настаўнікі. Але ўжо праз год (у 1942г.) адчынілася беларуская сямігодка. Руская мова была забаронена. Забаранялася карыстацца і савецкімі падручнікамі. Але дома вучні ўсё ж карысталіся імі.

Пасля выгнання нямецка-фашысцкіх захопнікаў у Куранцы (1944) аднавілася савецкая ўлада і сямігадовая школа.

У 1947 г. сямігадовая школа была пераўтворана ў сярэднюю. У 1950 г. быў ажыццёўлены першы выпуск, тады сярэднюю школу скончылі 23 чалавекі.

Ішоў час. Пасля Вялікай Айчыннай вайны моладзь цягнулася да ведаў. Расла колькасць навучэнцаў, пагэтаму пры дзённай школе была адчынена школа рабочай моладзі (вячэрняя). Заняткі ў дзённай школе праходзілі ў дзве смены. А вечарам класы запаўнялі навучэнцы ШРМ.

Пад школу былі перададзены будынак былога ваенкамата (цераз дарогу). Але і гэта не задаволіла ўсе школьныя патрэбнасці.

У 50-я гады ў рэспубліцы пачалося будаўніцтва тыпавых будынкаў школ, сталі будаваць такія будынкі і ў Вілейскім раёне.Куранчане марылі аб

Настаўніцкі калектыў, грамадскасць Куранца выношвалі мару аб будаўніцтве новага будынка школы. Сталі пісаць пісьмы і звароты ва ўсе вышэйшыя дзяржаўныя органы, але безвынікова. На будаўніцтва новай школы не хапала сродкаў. I толькі ў сярэдзіне 60-х гадоў XX стагоддзя пытанне было вырашана. Вялікую ролю ў гэтым адыграў сакратар Мінскага абласнога камітэта КПБ А.Т.Караткевіч. Ён быў выстаўлены кандыдатам у дэпутаты Мінскага абласнога Савета па Куранецкай выбарчай акрузе. Пры сустрэчы з выбарпгчыкамі яму быў дадзены наказ аб жаданні людзей мець у вёсцы сучасны школьны будынак. Дэпутат А.Т.Караткевіч да запыту выбаршчыкаў аднёсся з ўсей сур'ёзнасцю. Пытанне было вырашана.

Запланавае будаўніцтва будынка Куранецкай СШ на 536 месцаў пачалося восенню 1966 года. Будаўніцтва ажыццяўляла ПМК -23.

Плённа працавалі на ніве народнай асветы лепшыя    настаўнікі школы. Гэта выдатнік народнай асветы настаўніца пачатковых класаў Клімовіч М.В., заслужаная настаўніца БССР Саковіч Н.Я., Рудак П.Ф., Хорава Я.С., Вялюга М.Н., настаўнІцы мовы і літаратуры Сяргеева Р.А., Віткоўская Г.І., Шынкевіч В.С., Рабцаў М.І., замежнай мовы - Хадзінскі А.А., Разнічэнка Л.І., матэматыкі - Альфер І.Г., Ключнік П.М, Кальмакова А.Г., Грынцэвіч В.І., фізікі - заслужаны настаўнік БССР Масквічоў Я.І., хіміі - Хадзінская М.В., біялогіі -Кальмакова А.Г., Саковіч Л.Я., фізкультуры і ваенай падрыхтоўкі -Міхайлаў П.М., настаўнік працы - Разнічэнка М.Д., настаўнік геаграфіі - Бокун Г.М., Корда Я.М. і многія іншыя.

Змянілася ўжо пакаленне настаўнікаў, але традыцыі педкалектыву прадаўжаюцца. Настаўніцкая прафесія, па-ранейшаму з'яўляецца вядучай сярод выпускнікоў школы.Толькі ў Вілейскім раёне працуе болып за 50 настаўнікаў, выпускнікоў нашай школы. У родную школу пасля заканчэння ВНУ вярнуліся 11 выпускнікоў і працуюць вельмі паспяхова.

Гэта настаўнік біёлаг Рудак Н.Ю., настаўнікі пачатковых класаў Балкоўская І.С., Ярмоленка М.У., Клімковіч А.А., філолагі Цыбулькіна Г.Я., Красоўскі У.І., Вянгерская А.В. хімік Міцкевіч А.В, фізік Дзік А.С., гісторык Рагіня М.У..

За пасляваенныя гады з 1950 г. па 2015 г. школа выпусціла больш за 2000 выпускнікоў, 52 з якіх узнагароджаны залатымі і сярэбранымі медалямі. Сярод выпускнікоў школы інжынеры, урачы, ваеныя работнікі культуры і навукі, сельскай гаспадаркі. Ёсць і свае славутасці: Мількота А.А. -былы міністр жыллёва-камунальнай гаспадаркі Беларусі; Маркевіч А.А. - выкладчык лінгвістычнага універсітэта, паэт; Мартыненка Н.П. - вядучы інжынер-праграміст Нацбанка Рэспублікі Беларусь; Шульга С.К. - журналіст тэлебачання ў Гродне; Трубач С.У. - падпалкоўнік, выкладчык Маскоўскай ваенай акадэміі;БарташэвічА.А-прафесар,выкладчык БДТУ;Жалабковіч М.П.- выкладчык фізкультуры БДПУ імя М.Танка, заслужаны трэнер Беларусі і многія іншыя.

 

 

свернуть

Послевоенный период школы

развернуть

История школы - это история развития школьного коллектива, история жизни и судеб её выпускников. В истории школы праздники и будни, и традиции. Одной из замечательных традиций являются встречи с выпускниками школы. Каждый выпуск интересен по своему. Но среди всех выпусков есть выпуск который отличается исключительной преданностью школьной дружбе.

Послевоенный период жизни школы, 

Во время Великой отечественной войны Куренец был оккупирован немецкими захватчиками. В здании школы была размешена немецкая казарма. Школа не работала, хотя позже обучение детей была организовано на дому. Учили читать и писать на польском языке, хотя тайком дети читали на родном языке, писали на старых газетах.

Сразу после освобождения Беларуси от немецко-фашистских захватчиков в июле 1944 года были возобновлены занятия в школе в сентябре, к тому времени в Куренце была школа-семилетка .

С фронта были отозваны учителя для организации работы школ, обучения детей.

В 1945-1947 годах в школу стали прибывать учителя с высшим образованием. В 1947 году школа приобрела статус средней школы. Свой первый выпуск Куренецкая средняя школа произвела в 1950 году - аттестаты получили 21 ученик.

Параллельно с дневной Куренецкой средней школой работала в Куренце с 1947 года школа рабочей молодёжи (вечерняя школа), где обучались молодые люди более старшего возраста, которые «переросли» школу за годы войны и к тому времени уже работали, но не имели документов об образовании.

Восстанавливалось разрушенное войной хозяйство, входила в мирное русло жизнь, школа продолжала свою работу, формировался педагогический коллектив. Куренецкая средняя школа добивалась высоких результатов на районных олимпиадах по предметам, спортивных соревнованиях ,в организации опытнической работы на пришкольном участке.

Были годы «урожайных» выпусков(70-85 годы), когда были и параллели по два-три класса с выпуском 60,70,95 учеников. Это объясняется тем, что самый всплеск рождаемости был в послевоенные годы( 1945-1960годы),а в последующие годы выпуски не были такими многочисленными (85-90 годы) от 20 до 40 учеников, а с 1991 года были уже от 5 до 13 учеников.

За все послевоенные годы работы Куренецкой средней школы до сегодняшнего дня было выпущено 2105 учеников (из них 47 лучших учеников были награждены золотыми и серебряными медалями).

Год выпуска 

Количество 

Кол-во 

 

выпускников 

медалей 

1949-1950

21

 

1950-1951

19

 

1951-1952

40

 

1952-1953

40

 

1953-1954

55

 

1954-1955

55

 

1955-1956

59

2 серебряные

1956-1957

54

 

1957-1958

54

 

1958-1959

40

 

1959-1960

27

1 серебряная 

1960-1961

28

3 золотые 

1961-1962

 

 

1962-1963

16

1 золотая + 1 серебряная 

1963-1964

29

1 золотая + 2 серебряные 

1964-1965

26

1 серебряная

1965-1966

75

4 золотые + 4 серебряные

1966-1967

49

1золотая + 1серебряная

1967-1968

51

2 серебряные

1968-1969

45

 

1969-1970

49

 

1970-1971

51

 

1971-1972

71

 

1972-1973

68

1 золотая

1973-1974

62

2 золотые

1974-1975

75

1 золотая

1975-1976

95

2 золотые

1976-1977

68

1 золотая

1977-1978

62

3 золотые

1978-1979

72

3 золотые

1979-1980

66

 

1980-1981

69

4 золотые

1981-1982

62

 

1982-1983

47

2 золотые

1983-1984

42

3 золотые

1984-1985

45

1 золотая

1985-1986

42

 

1986-1987

21

 

1987-1988

22

 

1988-1989

29

 

1989-1990

20

1золотая + 2 серебряные

1990-1991

21

 

1991-1992

8

1 серебряная

1992-1993

13

 

1993-1994

8

 

1994-1995

7

 

1995-1996

9

 

1996-1997

5

 

1997-1998

11

1золотая +1 серебряная

1998-1999

6

 

1999-2000

9

1 серебряная

2000-2001

8

1 золотая

2001-2002

9

 

2002-2003

4

2 золотые

2003-2004

8

 

2004-2005

8

 

2005-2006

11

 

2006-2007

7

 

2007-2008

8

 

2008-2009

13

 

2009-2010

11

 

2010-2011

13

1 золотая

2011-2012

9

 

2012-2013

9

1 золотая

2013-2014

12

2 золотые

ИТОГО

2148

51

свернуть

Школа Рабочей Молодёжи

развернуть

Школа рабочей молодёжи - вечерняя школа (работала с 1947 по 1970 годы) , где после работы учились те, кому необходим был аттестат о среднем образовании. За одной партой могли сидеть и молодые люди, и те, кому было давно за сорок лет, у кого свои дети учились в школе или закончили неё:

Прорвич Владимир Павлович (1919г.р) - закончил школу в 1968 году;

Альфер Тамара Павловна (1922 г.р) - в 1969 году.

346 учеников закончили школу рабочей молодёжи( двое из них награждены золотыми медалями).  

Год выпуска

Количество

выпускников

Количество медалей

1950

7

 

1951

8

 

1952

10

 

1953

20

 

1954

25

 

1955

18

 

1956

12

 

1957

24

 

1958

12

 

1959

11

 

1960

9

 

1961

15

 

1962

11

1 золотая

1963

22

1 золотая

1964

43

 

1965

16

 

1966

18

 

1967

13

 

1968

18

 

1969

20

 

1970

14

 

ИТОГО

346

2

Благодаря работе вечерней школы (ШРМ) более 300 человек получили документ о среднем образовании, который позволил им продолжить дальнейшее образование в техникумах и ВУЗах. Работа вечерней школы имела и большое воспитательное значение так, как в школе учились родители , показывая тем самым пример своим детям в стремлении к знаниям. Многие из тех, кто закончил ШРМ в будущем стали хорошими специалистами, руководителями предприятий и организаций, доказывая тем самым, что учиться никогда не поздно!

свернуть

СВЕДЕНИЯ об учителях-ветеранах ГУО «Куренецкая средняя школа»

развернуть

№ п/п

Ф.И.О.

Дата рождения

Преподав.

предмет

1

Кальмакова

Александра Гордеевна

09.12.1923

математика

2

Балковский

Анатолий Маркович

02.12.1923

технич.труд,

черчение

3

Гринцевич

Валентина Иосифовна

19.05.1932

математика

4

Шинкевич

Валентина Степановна

02.01.1932

русский язык и литература

5

Семенкович

Галина Игнатьевна

18.08.1935

география,

с/х труд

6

Илькевич

Надежда Игнатьевна

20.12.1935

история

7

Трубач

Зинаида Николаевна

19.12.1942

нач. классы,

ГПД

8

Шут

Владимир Антонович

27.01.1945

нем. язык,

пионервожатый

9

Николаенко

Маргарита Петровна

18.09.1947

математика,

обслужив.труд

10

Норко

Валентина Александр

28.05.1946

дефектолог

 

11

Терешко

Ядвига Герасимовна

30.11.1946

нач.кл, ГПД

 

12

Жингилевич

Галина Владимировна

07.07.1949

математика

 

13

Иванова

Валентина Георгиевна

02.07.1952

физика

 

14

Рудак

Наталья Юрьевна

16.07.1952

биология

(работает)

15

Матейкович

Лариса Михайловна

14.11.1952

математика

 

16

Жолнерович Лариса Александровна

 

английский язык

17

Дайнека Екатерина Викторовна

 

математика

18

Науменков Владимир Михайлович

 

физика

свернуть

Педагогические династии Куренецкой средней школы

Маркевіч Анатоль Аляксандравіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Шупенька Генадзь Серафімавіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Жалабковіч Міхаіл Пракофьевіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Сыракваш Дзмітрый Іванавіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Дзяруга Мікалай Канстанцітавіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Грынцэвіч Сяргей Аляксандравіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Дубовік Клаўдзія Іванаўна

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Мількота Аляксандр Аляксандравіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...

Барташэвіч Аляксандр Аляксандравіч

  • Знаменитые выпускники
Читать далее...
поделиться в: